Ankara’da görev yapan Endokrin Uzmanı, Dr Gönül Varan Koç, Doçentlik Unvanı alarak Artvinlilerin gururu oldu. Emine, Merhum Selahattin Varan çiftinin kızları, Hatice Varan Ersöz, Rasime, Servet, Sedat Varan’kardeşi, Emekli Albay Haldun Koç’un eşi Uzm. Dr.Gönül Varan Koç’un Doçentlik Unvânı alması nedeniyle, Artvinli TV’nin sahibi, Artvin Engelliler Derneği Başkanı ve Kadın Girişimciler Kooperatifi Başkanı Hatice Nur Ersöz, sosyal medyadan haberi paylaşarak Artvinli dostlarıyla paylaştı.
“Ailemizin gururu Endokrin Uzmanı Dr. Gönül Varan Koç yıllardır mesleğe verdiği emekle bugün itibarıyla Doçent unvanını almıştır.
Sevgili küçüğüm insanlığı yaşatmak için adanmış koca hayatta çabalarından dolayı bacımı kutluyorum başarıların devamını diliyorum. Hedef profluk olmalı .”İfadelerini kullandı.
Biz de Doç. Dr. Gönül Varan Koç’u kutluyor, başarılarının devamını diliyoruz.
ENDOKRİN NEDİR?
Endokrin sisteminde vücutta bulunan bezler ve organlardan oluşan bir ağ olarak bilinir. Bu sistem içerisinde yer alan kimyasallar metabolizmadan büyüme ve gelişmeye, duygulara, ruh haline, cinsel işlevlere ve hatta uyku kalitesinde kadar vücudun işlevlerini yerine getirmeye yardımcı olur.
Endokrin, vücut hücrelerinin birbiri ile iletişimini sağlayan hipofiz bezi, tiroid bezi ve diğer bezlerden oluşan hormonları üreten ve kana salgılayan sistemdir. Endokrin sistem büyüme ve gelişme, metabolizma, elektrolit dengeleri ve üreme de dahil olmak üzere vücudun pek çok fonksiyonunda rol alır.
Endokrin Sistem Ne İşe Yarar?
Endokrin sistem kandaki hormon miktarını sürekli olarak takip eder. Bu hormonlar, sinyalleri iletebilmek için hedefledikleri hücrelere kitlenirler. Endokrin sistem üreme, beslenme, vücuttaki maddelerin vücut tarafından kullanılabilmesi, metabolik aktivite, büyüme, ruh halini, büyümeyi ve gelişmeyi, organların çalışma şeklini, doğurganlığı ve tansiyonu kontrol etmeye yardımcı olur.
Bazen bu bezler çok fazla ya da yetersiz hormon üretir. Bu dengesizlik sonucunda kilo artışı, yüksek tansiyon, uyku, ruh hali ve davranış değişiklikleri gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Hastalık, stres ve beslenme koşulları gibi birçok faktör vücudun hormon oluşturma ve salma şeklini etkileyebilir.
Endokrin Sistemin Kısımları Nelerdir?
Endokrin sistemi bez adı verilen organlardan meydana gelir ve bu bezler belirli mesajlar ileterek farklı hormonlar üretir ve salgılanmasını sağlar. Boyun, beyin ve üreme organları da dahil olmak üzere vücudun her yerinde bezler bulunur. Pirinç tanesi ya da bezelye büyüklüğünde olan bu bezler genellikle çok küçüktür. Endokrin sistemde hormon üreten ana bezler şunlardır:
Hipotalamus
Beyinde yer alan hipotalamus, endokrin sisteminin kontrol edilmesinde önemlidir. Bezlere hormon üretmeleri için sinir sisteminden gelen mesajlar kullanılır. Hipotalamus (vazopressin hormonu) açlık, susuzluk, uyku düzeni, ruh hali ve cinsel işlev dahil olmak üzere vücuttaki birçok işlevin kontrolünü sağlar.
Hipofiz
Hipofiz bezi, bezelye boyutunda olsa bile görevi büyüktür. Tiroid bezi, adrenal bezler, yumurtalıklar ve testisler gibi vücuttaki önemli bezleri kontrol eden hormonların üretiminde rol oynar. Hipofiz bezi vücut gelişimi de dahil olmak üzere birçok önemli fonksiyondan sorumludur. Hipofiz bezi, beynin tabanında yer alır.
Tiroid
Tiroid, boyun bölgesinin ön kısmında bulunan kelebek şeklindeki bir bezdir. Vücudun dengesinin sağlanmasından metabolizmaya kadar birçok işlevden sorumludur.
Paratiroid
Pirinç tanesinden büyük olmayan paratiroid bezi, vücuttaki kalsiyum seviyesini kontrol eder. Kalbin, böbreklerin, kemiklerin ve sinir sisteminin çalışması için doğru miktarda kalsiyuma ihtiyaç vardır.
Adrenal
Her böbrekte de yer alan iki adrenal bez vardır. Metabolizma, kan basıncı, cinsel gelişimi ve strese karşı tepkinizi kontrol eder.
Epifiz bezi
Epifiz bezi, uykulu hissetmeye neden olan bir hormon olan melatonin salgılanmasını sağlayarak uyku döngüsünü yönetir.
Pankreas
Pankreas da endokrin sistemin bir parçasıdır ve sindirim sisteminde önemli bir rol oynar. Kanda bulunan şeker seviyesini kontrol ederek insülin adı verilen bir hormonun üretilmesini sağlar.
Yumurtalıklar
Kadınlarda ve erkeklerde östrojen, progesteron ve testosteron hormonları salgılanır. Bu hormonlar cinsel işlevlik açısından önemlidir.
Testisler
Erkeklerde testisler sperm üretere testosteron hormonu salgılar. Bu hormon sperm üretimi, kas gücü ve cinsel dürtüyü etkilemektedir.
Endokrin Bozukluk Nedir? Endokrin Sistemi Hastalıkları Nelerdir?
Birçok faktör endokrin sisteminde sorunlara neden olabilir. Bunun sonucunda endokrin bozukluk ortaya çıkar. En sık görülen endokrin bozukluklarından bazıları şunlardır:
Diyabet: Bu endokrin bozukluğu, vücutta tüketilen besinlerden gelen enerjiyi kullanma şeklini etkiler. Pankreas, insülin adı verilen hormonu yeterince üretemediğinde veya insülin olması gerektiği gibi çalışmadığında vücutta diyabet hastalığı oluşur.
Tiroid bozuklukları: Birçok durum tiroid bezinin işlevini etkileyebilmektedir. Hipotiroidizm, tiroid yeterli hormon üretmediğinde meydana gelir. Hipertiroidizm ise çok fazla hormon oluştuğunda görülür.
Hipogonadizm (düşük testosteron): Erkeklerde testisler yeterince testosteron hormonu üretmediğinde hipogonadizm meydana gelir. Aynı zamanda hafıza ve konsantrasyon problemlerine, kas gücünde değişikliklere ve cinsel istekte azalmaya sebep olur. Testisler yeterince seks hormonu testosteronu üretmediğinde ortaya çıkar.
Polikistik over sendromu: Hormonal bir dengesizlik sonucunda kadınlarda düzensiz adet dönemleri, anormal saç büyümesi, aşırı sivilceye ve kilo almasına neden olur. Bunun yanında diyabete, metabolik sendrom riskinin artmasına ve kısırlığa sebep olabilir.
Osteoporoz: Kadınlarda yumurtalıklar yeterince östrojen üretmediğinde kemikler kırılgan ve zayıf bir hale gelir. Kadınlarda daha yaygın olarak görülmesine rağmen bazen erkeklerde testosteron seviyeleri çok düştüğünde de osteoporoz görülebilir.
Endokrin bozucu olarak tanımlanan kimyasallar endokrin sistemini etkileyebilir. Bu kimyasallar her alanda görülebilir. Pestisit, plastik, kozmetik ve hatta besinlerde bile olabilir. Endokrin bozucular, hormonların mesaj gönderme şekline etki ederek vücutta çok çeşitli problemler yaratabilir.
Endokrin Hakkında Sık Sorulan Sorular
Endokrin sistemi bozukluğunu önlemenin yolları nelerdir?
Endokrin sistemini sağlıklı tutmak için bol bol egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, sağlık kontrollerini yapmak ve takviye almak gerekir.
Endokrin sisteminde ki sorunlara hangi bölüm bakar?
Endokrin sistemi ilgilendiren bozukluk ve hastalıklar için Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.
Kaç tip endokrin hücresi vardır?
Glukagon salgılayan alfa hücreleri, insülin salgılayan beta hücreleri ve glukagon ve insülin salgılanmasını engelleyen delta hücreleri olmak üzere 3 tip endokrin hücresi vardır.
Endokrin sistemin ana bileşenleri nelerdir?
Endokrin, kadın yumurtalıkları, testisler, hipofiz, tiroid ve adrenal bezler endokrin sistemin ana bileşenleridir.
Endokrin sistem vücutta ne yapar?
Endokrin sistemde sorumlu oldukları üretim ve salınımını yaptığı hormonlar vücut içerisinde bir nevi bir ağa sahiptir. Bu mesajları organlara, cilde, kaslara ve diğer dokulara ileterek vücudun işlev ve fonksiyonlarını koordine ederek, işlemesini sağlar. Mesaj niteliğindeki bu sinyaller vücuda neyi ne zaman yapacağını iletir.